Ứng dụng Công nghệ Sinh học trong Phát triển Thực phẩm Chức năng
Công nghệ sinh học đang mở ra những hướng đi mới trong phát triển thực phẩm chức năng, mang lại những sản phẩm có giá trị dinh dưỡng cao và lợi ích sức khỏe đặc biệt. Nghiên cứu mới từ Viện Công nghệ sinh học - Thực phẩm, Đại học Cửu Long đã ứng dụng thành công các kỹ thuật sinh học hiện đại để tạo ra các sản phẩm thực phẩm chức năng từ nguồn nguyên liệu tự nhiên của Việt Nam.
Công nghệ lên men tiên tiến
Một trong những hướng nghiên cứu chính của chúng tôi là ứng dụng công nghệ lên men tiên tiến với các chủng vi sinh vật có lợi (probiotic) được tuyển chọn. Các chủng vi sinh vật này không chỉ giúp tăng cường hệ vi sinh đường ruột mà còn tạo ra các hợp chất sinh học có hoạt tính cao như enzyme, vitamin và các chất chống oxy hóa.
Nghiên cứu của chúng tôi đã phân lập và tuyển chọn được 15 chủng vi sinh vật có lợi từ các thực phẩm lên men truyền thống của Việt Nam. Trong đó, 5 chủng đã được chứng minh có khả năng sản sinh các hợp chất prebiotic và postbiotic có lợi cho sức khỏe đường ruột và hệ miễn dịch.
Chiết xuất và tinh chế các hợp chất sinh học
Bên cạnh công nghệ lên men, chúng tôi cũng phát triển các quy trình chiết xuất và tinh chế các hợp chất sinh học có hoạt tính cao từ thực vật và vi sinh vật. Các kỹ thuật như trích ly siêu âm, sắc ký hiệu năng cao và sấy phun được ứng dụng để tạo ra các thành phần thực phẩm chức năng có độ tinh khiết và hoạt tính cao.
Đặc biệt, chúng tôi đã thành công trong việc chiết xuất và tinh chế các polyphenol, flavonoid và saponin từ các loại thảo dược Việt Nam như đinh lăng, đương quy và nấm linh chi. Các hợp chất này đã được chứng minh có hoạt tính chống oxy hóa, kháng viêm và tăng cường miễn dịch trong các thử nghiệm in vitro và in vivo.
Công nghệ bao gói và bảo quản
Một thách thức lớn trong phát triển thực phẩm chức năng là đảm bảo độ ổn định và hoạt tính của các thành phần sinh học trong quá trình chế biến, bảo quản và tiêu thụ. Chúng tôi đã phát triển các công nghệ bao gói tiên tiến như vi nang hóa, bao gói trong liposome và công nghệ màng bao ăn được để bảo vệ các thành phần nhạy cảm.
Kết quả nghiên cứu cho thấy các kỹ thuật bao gói này giúp tăng độ ổn định của các hợp chất sinh học lên đến 85% sau 12 tháng bảo quản ở nhiệt độ phòng, đồng thời cải thiện khả năng hấp thu trong đường tiêu hóa lên 40% so với các phương pháp truyền thống.
Ứng dụng thực tế và triển vọng
Các công nghệ sinh học mà chúng tôi phát triển đã được ứng dụng thành công để tạo ra nhiều sản phẩm thực phẩm chức năng như đồ uống probiotic, thực phẩm bổ sung chất chống oxy hóa, và các sản phẩm dinh dưỡng đặc biệt cho người cao tuổi và vận động viên.
Trong tương lai, chúng tôi sẽ tiếp tục nghiên cứu và phát triển các công nghệ sinh học tiên tiến hơn như chỉnh sửa gen, nuôi cấy tế bào và công nghệ protein tái tổ hợp để tạo ra các thực phẩm chức năng thế hệ mới với hiệu quả cao hơn và chi phí sản xuất thấp hơn. Viện Công nghệ sinh học - Thực phẩm, Đại học Cửu Long cam kết đóng góp vào sự phát triển của ngành công nghiệp thực phẩm chức năng tại Việt Nam và khu vực.
